Op de openingsdag van het 53ste IVC LiedDuo zingt bariton Michael Wilmering in zijn voorstelling Grenze(n)loos. Aan zijn zijde danst Ahmad Joudeh en speelt Kanako Inoue op de vleugel. Monique Wagemakers regisseerde de voorstelling, Peter Leung maakte de choreografie en Monique Krüs (die je nog kent van het vorige Verplichte Werk Lunam, ne quidem Lunam) schreef speciaal voor Wilmering het lied Steen van Licht.
Door: Rahul Gandolahage
In 2016 deed Michael Wilmering (30) mee aan het vorige IVC LiedDuo concours, samen met pianist Javier Rameix. Ze wonnen de IVC Vriendenprijs en Wilmering werd de kans geboden om zelf een voorstelling te ontwikkelen. Dat kwam precies op het goede moment, vertelt hij aan de telefoon: ,,Opera is fantastisch, liederen zijn fantastisch, maar ik had zin om na te denken over wat ik er zelf mee wilde. Wat kon ik eraan toevoegen?” Toen het IVC hem vroeg iets bijzonders met Lied te maken, triggerde dat Wilmerings toch al aangewakkerde verbeelding. Hij concludeerde al snel: ,,het krachtigste is om het gewoon zo dicht mogelijk bij jezelf te houden, dus ik ging na waar ik het meest over dacht.” Hij wist het vrij snel: ,,je thuis voelen.”
Wilmering is van Colombiaanse komaf, danser Ahmad Joudeh, die hij kende uit de wandelgangen van de Nationale Opera en Ballet, van Syrische. Bij Joudeh kwam hij doelbewust uit. Wilmering heeft de combinatie zang en dans altijd spannend gevonden, vertelt hij. ,,Ahmad en choreograaf Peter Leung werden heel blij van mijn idee om dat te combineren. Soms heb je dat, dan rolt het van de een naar de ander en voor je het weet heb je een voorstelling!”
Tekst gaat door onder de video
Grenze(n)loos is zowel een Liedrecital als een
muziektheatervoorstelling. Hij bestond al in 2017 en is inmiddels op meerdere
plekken in Nederland te zien geweest. In Rotterdam won Wilmering er zelfs een
Operadagen Award mee, met de lovende
woorden: ,,Naast het grote talent dat Michael Wilmering als concert- en
operazanger telkens weer laat zien, is het bijzonder hoe hij zijn vakmanschap en ambities uit weet te
breiden richting andere terreinen. (…) [Met Grenze(n)loos] vormt de all-round
benadering van Wilmering een voorbeeld voor de zeggingskracht en
expressiemogelijkheden van vocalisten vandaag de dag.”
Tijdens de opening van het 53ste IVC LiedDuo is de voorstelling dus eindelijk ‘thuis’ op het IVC. Is Wilmering zich ook thuis gaan voelen in de voorstelling? ,,Jazeker! En ook in mezelf. Ik begon met de vraag ‘wat zijn nou eigenlijk grenzen?’. Maar, ik besefte dat je het bij mij en Ahmad door onze afkomst kan ‘aanwijzen’ als we ons hier niet thuis voelen, terwijl je dat niet kunt bij de hier geboren Nederlanders als die zich niet thuis voelen. Toen werd de vraag: ‘waar voel je je eigenlijk thuis? Hoe zorg je daarvoor? En verandert dat, als je een bijzonder iemand ontmoet?’
Wilmering heeft daar zelf de muziek bij gekozen. Schubert, Schumann, Brahms, Ravel, Korngold, maar ook een Syrisch slaapliedje. Min of meer per ongeluk stuitte hij tijdens zijn zoektocht op ‘Vluchten kan niet meer’ van Annie M.G. Schmidt. Het greep hem zo, dat hij ook dat toevoegde. Het is een moment in de voorstelling dat hij veel herkenning ziet in het publiek. ,,Ik wil graag laten zien hoe kunst verbindt. Daarom dans ik zelf ook een stukje mee, en heb ik Ahmad wat laten meezingen. Het is prachtig als je elkaar zo in beweging brengt en samensmelt. Bijvoorbeeld bij The Vagabond van Ralph Vaughan Williams. Dat heeft een heel bijzonder ritme, waarop Ahmad mij in zijn dans meeneemt.”
Tekst gaat door onder de video
Hoe staat Grenze(n)loos dan precies in verhouding tot een
normaal Liedrecital? Volgens Wilmering is het beeld van een normaal Liedrecital
toch een beetje dat je ,,netjes rechtop moet zitten en je blaadje heel zachtjes
om moet slaan. Dat voelen mensen in Grenze(n)loos veel minder. Eigenlijk valt
het helemaal niet zo op dat je naar liederen luistert.” Maar dat doe je als
publiek dus wel degelijk. Het is ook niet zo dat Wilmering niet houdt van een
conventioneel Liedrecital. Hij gaf er in de lente nog een op het Liedfestival
in Zeist. ,,Dat vind ik ook fantastisch, hoor. Dan is het helemaal ‘hoe het
hoort’, zonder toegift, een exact aantal minuten, dat is ook heerlijk. Je hebt
dan vooral veel respect voor de componist en voor de traditie.”
“Maar ik vind dat je daarnaast perfect iets als Grenze(n)loos kunt doen. Dat heeft me zelfs geholpen. Voor Liedrecitals ben je er soms te veel aan gewend van de muziek uit te gaan, en helemaal daarop te focussen. Voor een muziektheatervoorstelling moet je de emotie echt vanbinnen voelen. Van Grenze(n)loos heb ik geleerd dat je zo’n lied ook nog een heel stuk dieper dan het muzikale niveau, in jezelf kunt ervaren.” Hij raakt er dus niet alleen het publiek, maar ook zichzelf mee. ,,In Rotterdam weet ik nog dat het me echt even naar de keel vloog. Ik dacht ‘oh god.’ Maar voor het publiek gaat het niet om mij. Ik ben de boodschapper. Het is leuk als het mij raakt, maar ik moet wel zorgen dat ik daar niet in opga. Ik moet zo transparant mogelijk zijn.” Een flinke uitdaging. Maar, zegt hij: ,,dat vind ik het fantastische. Dat je aan de ene kant het technische, aardse deel hebt. Je moet tenslotte gewoon je werk doen en je volledig van het zingen bewust zijn. Maar aan de andere kant heb ik hierin ruimte voor spiritualiteit en creativiteit.”
Tekst gaat door onder de video
Ook Wilmering is benieuwd naar hoe hij de aankomende en laatste Grenze(n)loos gaat zingen. De voorlaatste voorstelling is ruim een jaar geleden. In de tussentijd hebben zowel Wilmering als Joudeh zich verder ontwikkeld, in hun discipline, maar ook als mens. ,,Ik denk eigenlijk dat ik het nu alweer anders ga zingen.” Hij deed meer ervaring op in Duitsland en staat nu net aan de vooravond van zijn rol als Papageno in Mozarts Die Zauberföte bij Opera Zuid. Sterker nog, hij zingt Grenze(n)loos gewoon tussen twee avonden Papageno door. Dat dat misschien een moeilijke switch kan zijn, wuift hij gemakkelijk weg: ,,Je kunt toch ook de ene dag Thais eten en de volgende dag Italiaans?” Nee, hij vindt het juist fijn om tussendoor even iets anders te kunnen doen. ,,Je geeft vanuit je zelf en vanuit ons drieën iets heel eigens aan het publiek, en ik heb elke keer gevoeld dat het publiek dat ook heel warm ontvangt. Dat geeft me heel veel energie.”
De voorstelling Grenze(n)loos is op woensdag 20 november te zien als openingsvoorstelling van het 53ste IVC LiedDuo Concours 2019. Klik hier voor meer informatie.
Theater aan de Parade, 20:15
Normaal €20,-
Kind, student & CJP €8,-
Michael Wilmering (bariton)
Ahmad Joudeh (dans)
Kanako Inoue (piano)
Monique Wagemakers (regie)
Peter Leung (choreografie)